Rijtuigen type ICL

SerieType AimzType Bim(z)Type Bimdz
Lengte 26.400 mm26.400 mm26.400 mm
Gewicht 41/42 ton41/42 ton41 ton
Aantal zitplaatsen50 1e klas60 2e klas55 2e klas
Fabrikant PFA (renovatie)PFA (renovatie)PFA (renovatie)
Bouwjaar DiversDiversDivers

Ter versterking van het materieelpark heeft NS eind 2006 bij DB diverse Interregiorijtuigen gehuurd. Daarmee wordt het materieeltekort bestreden dat ontstond door de nieuwe dienstregeling 2007. De rijtuigen zijn in de jaren 1988-1993 voor de DB omgebouwd door PFA uit de types Bm 234/235 en Am 203 en hebben uiterlijk grote overeenkomsten met de rijtuigen type ICK. De rijtuigen werden aanvankelijk in de systemen van NS Reizigers en NedTrain aangeduid als ICB, maar inmiddels hebben de rijtuigen binnen NS de benaming ICL gekregen, waarbij de "L" staat voor lease. Het leasecontract omvat in totaal 106 ICL rijtuigen. Negen extra rijtuigen worden ook aangepast om de uitwisseling van rijtuigen voor onderhoud plaats te kunnen laten vinden zonder dat dit ten koste gaat van het aantal door NS in te zetten rijtuigen. De leasetermijn loopt vooralsnog tot eind 2011.

Rijtuigen type Aimz
De eerste klasse rijtuigen hebben in totaal 50 zitplaatsen. In het midden van het rijtuig bevindt zich een open afdeling met 20 asymetrisch geplaatste stoelen. Aan weerszijden van deze open afdeling zijn drie coupés met elk vijf zitplaatsen te vinden. Op de beide balkons is een toilet aanwezig. Bij een aantal rijtuigen is dit een open toiletsysteem met een valpijp, maar diverse rijtuigen hebben ook een gesloten systeen met een vacuüm toilet. De rijtuigen hebben grijze vloeren en rose stoelbekleding. In de zijgang bij de balkons zijn bagagekluisjes aanwezig.

2006_1463
ICL-rijtuig 51 80 10-91 204-7 in de treinserie 1500. Amersfoort, 15 december 2006.

2006_1473
De open afdeling van eerste klasse rijtuig 51 80 10-91 218-7. Amersfoort, 15 december 2006.

Rijtuigen type Bim(z)
Het interieur van de tweede klasse rijtuigen bevat in totaal 60 zitplaatsen. Deze zijn verdeeld over twee half open afdelingen met elk 15 zitplaatsen en aan weerszijden daarvan drie coupe's met elk 5 zitplaatsen. Alle stoelen zijn asymetrisch geplaatst ten opzichte van elkaar. Op de twee balkons is een toilet aanwezig. De rijtuigen hebben grijze vloeren en licht groene stoelbekleding met rose hoofdsteunen. In de zijgang bij de balkons zijn bagagekluisjes aanwezig.

2006_1488
In Intercity-kleurstelling geschilderd rijtuig 51 80 22-91 271-2. Amsterdam Centraal, 15 december 2006.

kmooij_foto16
Rijtuig 51 80 22-91 285-2 is een van de Duitse rijtuigen type Bimz dat in de NS-kleuren is geschilderd. Watergraafsmeer, 14 april 2007.
Foto: K. Mooij

2006_1480
Interieur van tweede klasse rijtuig 51 80 22-91 252-2. Amersfoort, 15 december 2006.

Rijtuigen type Bimdz
Het interieur van de rijtuigen type Bimdz komt grotendeels overeen met die van het type Bim(z). Met dien verstande dat in plaats van een toilet en de naastgelegen coupé een ruimte aanwezig is die voorzien is van fietsenrekken. Voor het overige bevat het rijtuig twee half open afdelingen met elk 15 zitplaatsen en vijf coupés met elk 5 zitplaatsen. Ook hier zijn de stoelen asymetrisch geplaatst. Het toilet bevindt zich op het balkon aan de andere zijde dan de fietsenruimte. Bij een aantal rijtuigen is dit een open toiletsysteem met een valpijp, maar diverse rijtuigen hebben ook een gesloten systeen met een vacuüm toilet. De rijtuigen hebben grijze vloeren en rose stoelbekleding. In de zijgang bij de balkons zijn bagagekluisjes aanwezig.

2007_0027
Het onderscheid tussen de rijtuigen met een multifunctionele ruimte, zoals de Bimdz268.3 51 80 84-90 018-3 op de foto, en een 'gewoon' tweede klasse rijtuigen is van buiten vrijwel niet zichtbaar. Amersfoort, 26 januari 2007.

2007_0039
Multifunctionele ruimte van rijtuig 51 80 84-90 018-3. Amersfoort, 26 januari 2007.

Wijzigingen
De rijtuigen hebben hun Duitse kleuren behouden: in het algemeen blauw/wit (Interregio) voor de eerste klasse-rijtuigen en wit/rood (IC) voor de rijtuigen tweede klasse. Hiervan wijken enkele rijtuigen van af, zoals tweede klasse rijtuig 51 80 22-91 296-9 dat een Interregio-kleurstelling heeft. Medio april 2007 zijn de eerste rijtuigen in geel/blauw NS-kleurstelling in Nederland verschenen.
De toiletten met een vacuüm (gesloten) systeem zijn afgesloten voor de reizigers omdat NedTrain nog geen outillage heeft om ze te legen. De rijtuigen zijn allen voorzien van de extra deurvergrendeling conform de rijtuigen type ICK. Er worden 30 rijtuigen uitgevoerd met een nieuwe statische meerspanningsomzetter. Daarnaast worden 15 "asgenerator" rijtuigen van een nieuwe 1500 V DC statische omzetter voorzien welke dus alleen in Nederland functioneerd. Bij de rijtuigen met een asgenerator wordt een extra omzetter geplaats die alleen op het NL net werkt. Tevens is een DB-noodremoverbrugging aanwezig.
Medio 2007 is besloten de Bimdz-rijtuigen te voorzien van een verbrede deur, waardoor deze toegankelijk voor rolstoelgebruikers worden. Het eerste aangepaste rijtuig, de 50 84 84-90 003-2 is eind september 2007 naar Nederland overgebracht.

kmooij_foto19
Links Bimdz-rijtuig 50 84 84-90 003-2 (met verbrede deur) en rechts Bimz-rijtuig 50 84 22-91 203-2 (met gewone deur). Watergraafsmeer, 19 oktober 2007.
Foto: K. Mooij

Vernummering
De rijtuigen hebben in het begin hun Duitse computernummers behouden, maar vanaf eind september 2007 zijn de eerste rijtuigen aangekomen die in Nederland zijn geïmmatriculeerd (in het nummerschema opgenomen). In de meeste gevallen zal alleen de landencode van '80' in '84' veranderen. In een aantal gevallen veranderd ook het volgnummer om dubbelingen te voorkomen. De vernummering van '80' naar '84' vind niet altijd gelijktijdig plaats. Daardoor rijden er gedurende enige tijd rijtuigen in DB-kleuren met NS-nummer en rijtuigen in NS-kleuren met Duits nummer.
Na het uitvoeren van diverse wijzigingen zijn de ICL-rijtuigen geen RIC-rijtuigen meer en daardoor veranderd ook het computernummer. De eerste twee cijfers wijzigen daarbij van '51' in '50'.
De ICL-rijtuigen hebben ook stamnummers gegedragen, bestaande uit vijf cijfers. Een combinatie van twee Bimz-rijtuigen wordt genummerd in de reeks 21001–21099 en een combinatie van drie rijtuigen Aimz+Bimz+Bim(d)z wordt genummerd als 18011–18050. Eind 2007 is echter weer besloten om de stamnummers van de BAB-stammen te verwijderen. De ICL-rijtuigen blijken nogal storingsgevoelig te zijn. Wanneer er van een stam dan één rijtuig defect is, staan de twee niet defecte rijtuigen ook aan de kant. Het loslaten van de stamindeling moet dit tegengaan.
De rijtuigen waarvan de statische omzetter in Duitsland oorspronkelijk alleen met 1000 V 16,7 Hz gevoed kon worden, krijgen bij NS een volgnummer beginnend met een 7. Hun omzetter is aangepast, zodat het nummer ter aanduiding van spanning en snelheid veranderd van 94 of 95 in 91.

2007_0687
Ook de ICL-rijtuigen hebben stamnummers gekregen, zoals hier stamnummer 21005 op rijtuig 51 80 22-91 272-0. Amersfoort, 27 april 2007.

2008_0072
Opschriften op rijtuig Bim263.9 50 84 22-91 165-3. De maximale snelheid van 200 km/u zullen de rijtuigen in Nederland niet bereiken. Nijmegen, 23 februari 2008.

Levensloop
Met ingang van december 2006 worden de rijtuigen samen met een BD-rijtuig type ICK ingezet in de treinserie 1500 Amsterdam - Amersfoort (- Deventer). De trek-trek-treinen (met aan beide zijden een lokomotief) bestaan uit acht rijtuigen en hebben als samenstelling: Bimz + Aimz + Bimdz + BD + Bimz + Bimz + Aimz + Bimz.
Na het beschikbaar komen van gereviseerde rijtuigen type Avmz zijn deze aan treinen met ICL-rijtuigen toegevoegd. De samenstelling van de treinen is daarmee ligt gewijzigd in: Bimz + Aimz + Bimdz + Bimz + Bimz + BD + Bimz + Bimz + Avmz.
Met ingang van de de nieuwe dienstregeling van december 2007 worden de rijtuigen ook ingezet in de treinserie 2000 (Den Haag Centraal - Arnhem (- Nijmegen)). Een enkele keer worden de rijtuigen ter vervanging van een uitgevallen ICE ingezet op Emmerich (D) - Amsterdam Centraal.
Nadat alle Bimdz-rijtuigen van verbrede deuren waren voorzien zijn de BD-rijtuigen type ICK uit de stammen gerangeerd. Om te voorkomen dat bij het driehoeken de een stam de samenstelling van de trein veranderd zijn deze anders samensteld. De nieuwe samenstelling werd: Aimz/Avmz + Bimz + Bimz + Bimz + Bindz + Bimz + Bimz + Bimz + Aimz/Avmz.
Wekelijks vindt een uitwisseling van rijtuigen naar Duitsland plaats, waar het onderhoud aan de rijtuigen wordt uitgevoerd.
Vanaf begin februari 2009 zijn de eerste rijtuigen buiten dienst gesteld, in afwachting van de terugkeer naar Duitsland.
Eind juni 2009 botste rangeerlokomotief 706 tegen rijtuig Bimz 50 84 22-91 704-9, waarbij beide flinke schade opliepen. Van het ICL-rijtuig is aan één zijde zijn de bufferbalk en de instappartij naar achteren gedrukt. De deuropening is dichtgezet met een stalen plaat.
Met ingang van 14 juni 2009 zijn de rijtuigen verdwenen uit de treindienst Amsterdam Centraal - Amersfoort - Deventer. Sindsdien verzorgen deze rijtuigen enkel spitstreinen op de Flevolijn. In de ochtend twee treinen van Lelystad Centrum naar Schiphol en in de avond twee treinen van Schiphol naar Lelystad Centrum. Met ingang van 7 september 2009 is ook deze spitsinzet verleden tijd en staan alle rijtuigen buiten dienst. Sinds de buitendienst stelling zijn diverse rijtuigen type ICL terug naar Duitsland afgevoerd.

2010_0301
De hernieuwde inzet van ICL-rijtuigen begin 2010 vindt onder andere plaats in de treinserie 1900 tussen Den Haag Centraal en Venlo. Op de foto een dergelijke trein ter hoogte van Dordrecht; 18 februari 2010.

De winterse omstandigheden van december 2009/januari 2010 veroorzaakt veel defect materieel en daarmee een tekort aan inzetbaar materieel. Om het tekort te verminderen worden diverse ICL-rijtuigen weer in dienst gesteld en per 18 januari 2010 ingezet. Gestart is met een slag in de treinserie 3500 Maastricht - Schiphol, maar ook een inzet in de treinserie 1900 Den Haag Centraal - Venlo is aan de orde.
Een groot aantal rijtuigen werd weer indient genomen, waardoor voor twee diensten met de ICL-rijtuigen in totaal vier treincomposities beschikbaar waren. Medio februari 2010 is een van deze vier composities al weer aan de kant gezet.
Na 30 maart 2010 is de inzet van de Avmz-/ICL-rijtuigen ten einde en worden de ICL-rijtuigen samen met de Avmz-rijtuigen aan DB geleverd. De laatste drie ICL-rijtuigen, Bimz 22-91 710, Bimdz 94-90 019 en Bimz 22-91 200, zijn op 4 juni naar Venlo overgebracht. De bij een ontsporing op 30 maart 2010 op de Watergraafsmeer beschadigde rijtuigen werden op 10 juni 2010 naar Duitsland vervoerd.

Verder naar nummering en vernummering rijtuigen type ICL.

Bronvermelding:
voor een overzicht van gebruikte bronnen zie de pagina boeken en artikelen

Naar boven ...