Rijtuigen plan D van Noveki en Dieleman
Eind jaren '70 waren er initiatieven om rijtuigen plan D te gebruiken als winkel voor modelspoortreinen. Zowel de firma Noveki als Dieleman hadden plannen om dergelijke rijtuigen te gebruiken als winkel en expoistieruimte. Het initiatief van Dieleman bleek wat succesvoller uit te pakken dan dat van Noveki.
Noveki
In 1977 werd plan D-rijtuig 51 84 18-40 102-3 (ex-AB7702) verkocht aan de firma Noveki in Harderwijk, die de bedoeling had om er toonruimte voor
modelspoorfabrikant Roco van te maken. De firma Noveki was indertijd de importeur van Roco in Nederland. Na aanpassing van het interieur zou het
het rijtuig dan op locaties bij de verschillende toerischtische spoorlijnen in het land geplaats gaan worden, te beginnen bij de VSM.
Van de plannen is weinig terecht gekomen. Het rijtuig werd gestationeerd te Beekbergen en voorzien van een opvallende oranje/blauwe kleur en de opschriften "Roco" en "Roco international". Vreemd genoeg bleef daarbij de gele band ter plaatse van de eerste klasse op de zijwand gehandhaafd. Het rijtuig heeft daarna nog lang in Apeldoorn gestaan en is uiteindelijk in 1984 gesloopt.
Plan D-rijtuig 51 84 18-40 102-3 in blauw-oranje uitvoering van Noveki te Apeldoorn; 18 juli 1981.
Foto H. Reints
Dieleman
De heer Dieleman had in de jaren ’70 en ’80 een modelspoorzaak in Epe. Hij huurde in 1979 de rijtuigen 51 84 18-40 103-1 (ex-AB7703) en
51 84 29-40 135-0 (ex-C7829) waarin hij een rijdende winkel had voor modelspoor wilde exploiteren, waarmee diverse plaatsen in Nederland aangedaan
zouden moeten worden.
De beide rijtuigen werden veranderd in een winkel door het uitbreken van enkele coupés. Tegen de rugleuning van de zittingen werden vervolgens schuin
staande vitrines gebouwd. Ook voor enkele ramen werden vitrines gebouwd. Remproeven en een noodremming toonden aan dat alles mooi op zijn plaats bleef.
De beide rijtuigen kregen een dienstwagennummer, maar ook de oude nummers werden weergegeven op de rijtuigen. De 18-40 103 werd vernummerd in
30 84 975 1 700-0, rijtuig 29-40 135 werd vernummerd in 30 84 975 1 701-8. Verder kregen de beide rijtuigen twee brede witte banen onder de ramen en
de tekst "Dieleman Spoorwegen" op de zijwanden.
De beide plan D-rijtuigen en de goederenwagen met aggregaat op Amsterdam CS; 25 maart 1979.
Foto's: F. van der Jagt
Een aggregaat in een goederenwagen zorgt voor de stroomvoorzieningen van de Dieleman-Expres. Hiervoor heeft in ieder geval groentewagen Gs 30 84 951 1 702-7 dienstgedaan. In deze uitvoering hebben de beide rijtuigen en goederenwagen in ieder geval gedurende het jaar 1979 op een groot aantal plaatsen in Nederland gestaan. Begin oktober 1979 stopt de verkoop van modelspoor artikelen vanuit de trein en op 13 oktober opent Dieleman een treinenafdeling in hun speelgoedwinkel in Epe.
Na hun inzet hebben de beide rijtuigen in 1980 op het emplacement van Apeldoorn gestaan. Eind 1980 werd duidelijk dat rijtuig 30 84 975 1 701-8 gebruikt zou gaan worden als terreinwagen voor de bedrijfszelfbescherming, waarbij het gestationeerd werd bij de voormalige werkplaats Roosendaal. Het kreeg daarbij het nummer 30 84 984 1 913-1. Het rijtuig werd vervolgens eind juni 1985 afgevoerd en voor augustus 1985 gesloopt bij Koek in Mijdrecht. Het andere rijtuig, de 30 84 975 1 700-0, werd in 1981 afgevoerd.
Plan D-rijtuig als dienstwagen Gas 30 84 975 1 701-8 (ex-C 7829) in Roosendaal; 1985.
Foto H. Reints
In onderstaand overzicht wordt, op basis gevonden informatie, een overzicht gegeven van de plaatsen waar de Dieleman-trein heeft gestaan:
| 1979: | 15-18 februari | Utrecht CS, Techniek in Vrije Tijd |
| 22-24 februari | Amersfoort | |
| 1-3 maart | Hilversum | |
| 8-10 maart | Amsterdam CS | |
| 15-17 maart | Alkmaar | |
| 22-24 maart | Amsterdam CS | |
| 29-31 maart | Haarlem | |
| 5-7 april | Leiden goederen | |
| 12-14 april | Den Haag Centraal | |
| 19-21 april | Rotterdam CS | |
| 26-28 april | Den Haag CS | |
| 3-5 mei | Rotterdam CS | |
| 10-12 mei | Bergen op Zoom | |
| 17-19 mei | Tilburg | |
| 24-26 mei | Eindhoven | |
| 31 mei - 2 juni | Maastricht | |
| 7-9 juni | Nijmegen | |
| 14-16 juni | Apeldoorn | |
| 19-21 juli | Hengelo | |
| 26-28 juli | Zwolle | |
| 2-4 augustus | Groningen | |
| 9-11 augustus | Leeuwarden | |
| 16-18 augustus | Amersfoort | |
| 23-25 augustus | Utrecht CS | |
| 30 augustus-1 september | Hilversum | |
| 6-8 september | Amsterdam | |
| 13-15 september | Alkmaar | |
| 20-22 september | Amsterdam CS | |
| 27-29 september | Haarlem | |
| 4-6 oktober | Leiden goederen |